Leven uit een weekendtas, leren uit het schoolkluisje. Nogal wat mbo-leerlingen hebben geen dak boven hun hoofd. Daar wordt nu wat aan gedaan.
Voor Anja (19) ging het mis toen ze naar Amsterdam verhuisde om aan het ROC van Amsterdam (ROCvA) een mbo-opleiding te doen. Niet veel later begonnen de mishandelingen. Contact met haar ouders had ze niet meer.
”Ik had zomaar in de prostitutie kunnen eindigen.” Anja is één van de tien studenten die dankzij het project Huiswerk, Hulp en Huisvesting (3H) een sociale huurwoning zijn toegewezen. Een proef, die het ROC doet in samenwerking met woningcorporatie Ymere en Spirit Jeugdzorg. ”Het gaat om jongeren die geen eigen huis hebben of in een onveilige thuissituatie verkeren,” zegt projectleider Astrid Bolte van het ROC. ”Jongeren die soms niet eens een dak boven hun hoofd hebben.”
Nepzwervers of sofahoppers noemt Bolte ze. Jongeren die van de ene slaapplek naar de andere trekken, leven uit hun weekendtas en de schoolboeken opslaan in een schoolkluisje. Alleen al op het ROCvA zouden er zo’n vierhonderd rondlopen. Ze zijn achttien of ouder en vallen niet onder jeugdzorg.
”Elke dag was ik gespannen, concentreren kon ik me niet. Maar op school stap je niet zomaar op iemand af met je verhaal,” zegt Anja. ”Ik dacht de problemen zelf wel op te kunnen lossen.”Ze vertrok en werd opgevangen door een kennis van hem. ”Daar werd het alleen maar erger, ik kwam in een vicieuze cirkel terecht. Op mijn werk moest ik ontslag nemen omdat ik er constant werd lastiggevallen.”
Op school bleef Anja ondertussen glimlachen, toch begon het op te vallen dat ze vermagerde en bleker werd. Uiteindelijk gaf ze te kennen dat ze wilde stoppen met haar opleiding. Een team van hulpverleners in dienst van de school, het Loopbaan Expertise Centrum, ontfermde zich over de studente. ”Anja was één van de eersten die we hebben opgegeven voor dit project,” zegt psychosociaal begeleidster Marjan Landstra. ”Zonder rustige plek om te wonen of studeren kom je niet verder.”
Twee jaar geleden werd het initiatief voor het 3H-project genomen. ”Het ROCvA klopte bij ons aan met een heel duidelijk verhaal,” zegt Rosalie de Boer, portefeuillemanager Student en Wonen van Ymere. ”Om de jongeren te begeleiden bij de stap naar zelfstandigheid, is Spirit jeugdzorg erbij betrokken.” Met financiële steun van de gemeente kon een jaar later de proef worden opgezet. Wethouder Lodewijk Asscher overhandigde vandaag het eerste zogeheten campuscontract.
”De woning krijg je niet zomaar,” licht Anja toe. ”Het begint met een motivatiebrief. Als je geselecteerd wordt, sluit je een contract af waarin je verklaart je in te zetten voor school en dat je netjes met de woning omgaat. Na een half jaar krijg je dan een campuscontract, dan kan ik zolang ik studeer in de woning wonen.”
Een ambulant hulpverlener van Spirit begeleidde Anja een half jaar. ”Van emotionele ondersteuning tot leren omgaan met geld.” Anja richt zich nu volledig op haar studie. Over anderhalf jaar rondt ze haar studie af. Daarna gaat ze verder op het hbo. ”Je moet er voor bikkelen, maar dan bereik je wel wat.”
Vooralsnog loopt het project tot september 2010. Astrid Bolte: ”We hopen meer geld te krijgen van de gemeente, zodat we de hulpverlening voor de komende vier jaar kunnen betalen. We zouden naar de dertig studenten in de woningbegeleiding willen. Een bescheiden sinterklaaswens.”