De Binnenlandse Veiligheidsdienst (nu AIVD) heeft actievoerder en politicus Roel van Duijn tientallen jaren geschaduwd. Een vuistdik dossier, dat hij gedeeltelijk in handen heeft, beschrijft zijn complete handel en wandel sinds 1962.
De dienst was geïnfiltreerd tot in de hoogste geledingen van de Provoen Kabouterbeweging, waarin Van Duijn (66) één van de voormannen was. Uit de stukken blijkt dat de BVD Van Duijn al sinds zijn negentiende volgde, toen hij betrokken was bij een demonstratie tegen de atoombom in Den Haag. Sinds hij een jaar later naar Amsterdam vertrok is bijna geen actie of publicatie van zijn hand onbelicht gebleven.
Van Duijns dossier bestaat uit 353 bladzijden, met informatie tot 1982. Latere informatie is volgens de AIVD ‘mogelijk’ te actueel of wordt ‘mogelijk’ nog gebruikt in ander onderzoek. ”Het resultaat is verbijsterend,” zegt Van Duijn. ”Een naargeestige schending van de privacy. Het is een miezerig gevoel dat er jaren mensen zijn geweest die achter mijn rug om rapportjes hebben zitten schrijven, om me op zeker moment te grijpen.”
Het dossier, waarin Van Duijn met PD-106043 wordt aangeduid, bevat samenvattingen van vergaderingen, krantenknipsels en opmerkelijke gebeurtenissen. Veel aandacht gaat uit naar het begin van Provo en citaten als: ‘Geweldloosheid is niet toereikend.’ Van Duijn vindt de aandacht overtrokken. ”Dat geweldloosheid niet altijd toereikend is, is algemeen aanvaard. Zo zijn we ook van de nazi’s bevrijd.”
Het was volgens hem volstrekt duidelijk dat de provo’s zich niet met wapens zouden uitrusten. ”Wij wilden het gezag belachelijk maken, op ludieke en democratische wijze. Dat is veel effectiever. Het geweld in Duitsland hebben we ook afgewezen.”
Met het dossier wordt Van Duijns vermoeden gesterkt dat de Kabouterbeweging uiteen is gedreven. ”Twee BVD’ers ontmaskerden we. Ze riepen altijd om harde acties, terwijl anderen tot vreedzame acties opriepen.
Aan die ruzie is de beweging langzaam ten onder gegaan.” De BVD wist zich blijkens het dossier toegang te verschaffen tot bijeenkomsten met een select gezelschap.” Daar kwamen hooguit vijftien genodigden. In het dossier lees ik daar nu hele verslagen van terug.”
De AIVD laat weten dat de BVD de bewegingen inderdaad volgde. ”In die tijd keken we naar die bewegingen als een nieuw fenomeen. Onderzocht werd of ze maatschappelijk ontwrichtend waren. Dat bleek niet het geval te zijn,” aldus een woordvoerster.
De dienst kan niet zeggen waarom Van Duijn zo lang is geschaduwd.